زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

حج مستحب





حج مستحب مقابل حج واجب است و از آن در باب حج سخن گفته‌اند.


۱ - استحباب حج



در روایات بر گزاردن حج و تکرار آن در هر سال تأکید، و ترک آن به مدّت پنج سال براى متمکن از آن مکروه شمرده شده است. بنابر این، غیر مستطیع و نیز‌ کسى که حج واجب به جا آورده، مستحب است حج بگزارد.
کسى که هزینه حج را ندارد مستحب است قرض کند و حج بگزارد؛ به شرط آنکه اطمینان به اداى بدهى پس از گزاردن حج داشته باشد، یا براى به جا آوردن آن اجیر دیگرى گردد.

۲ - شرایط حج استحبابی



شرط صحّت حج مستحب، عدم اشتغال ذمّه حج گزار به حَجة الاسلام ( حجة الاسلام) است؛ از این رو، کسى که حج واجب بر عهده دارد نمى‌تواند حج مستحب انجام دهد و در صورت انجام دادن، حج او باطل است. شیخ طوسى در یکى از کتابهایش قائل به صحّت چنین حجى و وقوع قهرى آن از حجة الاسلام شده است و در نتیجه با به جا آوردن آن حجة الاسلام از ذمّه‌اش ساقط مى‌گردد؛ لیکن وى در کتابى دیگر ضمن حکم به صحّت حج ندبى، قائل به بقاى حجة الاسلام بر ذمّه او شده است.
در حج مستحب بلوغ و حریت شرط نیست؛ بنابر این، حج از برده و کودک ممیز صحیح است؛ لیکن اذن ولی شرط صحّت حج آنان است؛ هرچند نسبت به کودک ممیز، برخى اذن ولىّ را شرط صحّت ندانسته‌اند.
[۱۵] معتمد العروة، ج۱، ص۲۷- ۲۸.

در اینکه در صحّت حج مستحبىِ فرزند بالغ، اذن پدر یا پدر و مادر شرط است یا نه، اختلاف است. البته اگر رفتن به سفر حج موجب آزار آنان شود، جایز نیست و سفر حرام خواهد بود.
[۱۷] معتمد العروة، ج۱، ص۲۸- ۳۱.

صحّت حج ندبى زوجه، حتّى در عده طلاق رجعی مشروط به اذن زوج است.

۳ - دیگر احکام حج استحبابی



حج مستحب پس از محرم شدن واجب مى‌شود؛ بنابر این، اتمام آن همانند حَجّة الاسلام واجب خواهد بود. آنچه موجب فساد و بطلان حج واجب است، حج مستحب را نیز فاسد و باطل مى‌کند.
حج گزار در حج استحبابى، بین انواع حج؛ تمتع ( حج تمتع)، قِران ( حج قران) و افراد ( حج افراد) مخیر است؛ لیکن افضل، حتّى براى اهالى مکه به جا آوردن حج تمتّع است.
بنابر مشهور، حج گزار مى‌تواند حج مستحب را به نیابت از چند نفر به جا آورد؛ چنان که صحیح است چند نفر به‌ نیابت از یک نفر حج مستحب به جا آورند؛ خواه منوب عنه یا منوب عنهم زنده باشند یا مرده.
[۲۳] معتمد العروة، ج۲، ص۹.


۴ - پانویس


 
۱. مستمسک العروة، ج۱۱، ص۱۲۶.    
۲. مستند الشیعه، ج۱۱، ص۱۵۷.    
۳. جواهر الکلام، ج۱۷، ص۲۲۸.    
۴. مستمسک‌العروة، ج۱۱، ص۱۲۶.    
۵. مستمسک‌العروة، ج۱۱، ص۱۲۹.    
۶. مستمسک‌العروة، ج۱۱، ص۱۳۱.    
۷. الحدائق الناظره، ج۱۴، ص۲۴۶.    
۸. الحدائق الناظره، ج۱۴، ص۲۴۶.    
۹. مسالک الافهام، ج۲، ص۱۶۵.    
۱۰. جواهر الکلام، ج۱۷، ص۳۶۳.    
۱۱. المبسوط، ج۱، ص۳۰۲.    
۱۲. الخلاف، ج۲، ص۲۵۶.    
۱۳. جواهر الکلام، ج۱۷، ص۲۲۸.    
۱۴. جواهر الکلام، ج۱۷، ص۲۳۴.    
۱۵. معتمد العروة، ج۱، ص۲۷- ۲۸.
۱۶. جواهر الکلام، ج۱۷، ص۲۳۵.    
۱۷. معتمد العروة، ج۱، ص۲۸- ۳۱.
۱۸. جواهر الکلام، ج۱۷، ص۳۳۲- ۳۳۵.    
۱۹. مدارک الاحکام، ج۸، ص۴۰.    
۲۰. الحدائق الناظره، ج۱۵، ص۴۰۶.    
۲۱. جواهر الکلام، ج۱۸، ص۴۸- ۴۹.    
۲۲. مستمسک العروة، ج۱۱، ص۱۶۱.    
۲۳. معتمد العروة، ج۲، ص۹.
۲۴. جواهر الکلام، ج۱۷، ص۳۹۳.    


۵ - منبع



فرهنگ فقه مطابق اهل بیت علیهم السلام، ج۳، ص۲۳۴ تا۲۳۶.    



رده‌های این صفحه : اقسام حج | حج | فقه




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.